Rachunkowość

Jednolity plik kontrolny część 2

Jednolity plik kontrolny część 2

Ministerstwo Finansów opublikowało 28 czerwca 2016 r. na swojej stronie internetowej komunikat zawierający najważniejsze informacje odnośnie Jednolitego Pliku Kontrolnego (JPK). W komunikacie tym podane są najważniejsze terminy oraz ukazane funkcje, jakie ma ów plik spełniać. Oto dalsze szczegóły.

Jednolity Plik Kontrolny (JPK, ang. Standard Audit File-Tax – SAF-T) to zbiór danych, który jest generowany z systemów informatycznych podmiotu gospodarczego za pomocą bezpośredniego eksportu danych. Plik ten będzie w sobie zawierał informacje o operacjach gospodarczych za dany okres. Ponadto ułatwieniem ma być jego ustandaryzowany format i układ (schemat XML), co umożliwi jego przetwarzanie.

Najistotniejszym celem JPK będzie umożliwienie podatnikowi przekazywania informacji podatkowych organom kontroli w formie elektronicznej, dzięki czemu znacząco powinien skrócić się czas wykonywania poszczególnych czynności kontrolnych. Niejednokrotnie umożliwi to odstąpienie od dalszych kontroli. JPK obejmie: rozliczanie podatków od towaru i usług, inne podatki oraz weryfikację ksiąg rachunkowych i ewidencji podatkowych.

Z dniem 1 lipca 2016 r. rozpoczął się obowiązek przesyłania do Ministerstwa Finansów informacji o ewidencji prowadzonej dla celów VAT dla tzw. dużych przedsiębiorców – informację tą należy dostarczać w formie elektronicznej, co pozwoli właściwym organom na automatyczną kontrolę. Z tego obowiązku zostali tymczasowo zwolnieni pozostali przedsiębiorcy, a więc: mikro, mali i średni przedsiębiorcy. Mikroprzedsiębiorcy zostaną objęci obowiązkiem dostarczania informacji do końca 2017 roku, natomiast mali i średni przedsiębiorcy – do końca 2016 roku[1].

Ważne! Niniejszy obowiązek dostarczania co miesiąc właściwym organom podatkowym informacji o ewidencji VAT w formie elektronicznej znajduje potwierdzenie w przepisie art. 82 § 1b Ordynacji podatkowej dodanym nowelizacją z 13 maja 2016 r. Przedsiębiorcy mają obowiązek dostarczać informację co miesiąc w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu.

Ważne informacje dla mikroprzedsiębiorców: nie są oni zobowiązani do wdrażania JPK od 1 lipca 2016 roku. Aż do 30 czerwca 2018 roku przekazywanie przez nich dokumentów podatkowych właściwym organom kontroli będzie fakultatywne! Wraz z dniem 1 lipca 2018 roku stanie się to dla nich – podobnie jak dla pozostałych przedsiębiorców – obowiązkiem. Trzeba jednak podkreślić, że niniejsza fakultatywność przesyłania dokumentów obejmuje jedynie dokumenty przekazywane „na żądanie” organów podatkowych. Nowelizacja z dnia 13 maja 2016 r. zakłada jednak obowiązek comiesięcznego przesyłania informacji o ewidencji VAT w formacie JPK bez żądania ze strony organów podatkowych! Taki obowiązek został nałożony na mikroprzedsiębiorców począwszy od dnia 1 stycznia 2018 roku. Tak więc podatnicy ci nie będą w obowiązku dostarczania dokumentów (w tym ewidencji VAT) w formacie JPK na żądanie organów podatkowych, ale jednocześnie są zmuszeni do comiesięcznego dostarczania tych ewidencji bez konieczności formułowania tego żądania przez organy podatkowe.

Ważne informacje dla podmiotów nie będących przedsiębiorcami: wobec nich powinno się zastosować okres przejściowy, który został dedykowany dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw (co wynika z ogólnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dnia 20 czerwca 2016 r.).

Ważne informacje o ewidencji VAT 2017: z dniem 1 stycznia 2017 r. wchodzą w życie nowe regulacje odnośnie zasad prowadzenia ewidencji VAT. Zmiany te wydają się nieznaczne, lecz mogą stać się źródłem problemów dla podatników. Ponadto zbiega się to w czasie z pierwszym przekazywaniem JPK_VAT przez średnich i małych przedsiębiorców! Obecnie nie ma jednego, normatywnego wzoru ewidencji VAT – to podatnik sam określa kształt rejestrów prowadzonych na potrzeby VAT, uwzględniając przy tym wymagania stawiane przez prawodawców. Począwszy od stycznia 2017 roku nastąpi kilka zmian – ale ustawodawca nadal nie będzie dyktował wzoru ewidencji podatkowych oraz zupełnie legalne będzie prowadzenie kilku ewidencji VAT (te fakty nie ulegają zmianie).

Od 2017 r. zmieni się natomiast art. 109 ust. 3 ustawy, który określa zasady prowadzenia ewidencji VAT. Czytamy w nim, że czynni podatnicy VAT nadal będą zobowiązani do prowadzenia ewidencji zawierającej dane niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej oraz informacji podsumowującej. Nowością natomiast jest wyraźne wskazanie na informację podsumowującą, co oznacza, że w przypadku WNT podatnicy będą zobligowani do uwzględniania w ewidencji numeru VAT UE dostawcy. Dlatego też ewidencja VAT w 2017 r. powinna zawierać w szczególności:

  • dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania,
  • wysokość kwoty podatku należnego, korekt podatku należnego,
  • kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego, korekt podatku naliczonego,
  • kwoty podatku podlegające wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu,

 

  • inne dane służące identyfikacji poszczególnych transakcji, w tym numer, za pomocą którego kontrahent jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej.

Największą wątpliwość budzi ostatni podpunkt: inne dane służące identyfikacji poszczególnych transakcji. Ustawodawca przykładowo wymienia wprawdzie numer VAT kontrahenta, co oznacza, że numer ten powinien być ujawniany w rejestrze sprzedaży i zakupów, jednak będzie to tylko wskazówka, a nie kompletna informacja o „innych danych służących identyfikacji poszczególnych transakcji”.

W komunikacie z 28 lipca 2016 r. wskazano również nowy obowiązek podawania NIP kontrahenta przy okazji podawania informacji dotyczących formatu JPK przy fakturach zakupowych. Może to oznaczać, że zmiany w zasadach prowadzenia ewidencji będą dotyczyć tylko obowiązku podawania numeru NIP. Jednak kontekst tej informacji wydaje się cokolwiek niepokojący. Należy zaznaczyć, że problem z JPK-FA dotyczył nie tylko obowiązku stosowania takiej struktury do faktur zakupowych, ale również powinności ich prezentowania w podziale na poszczególne pozycje. Wydaje się więc uzasadniony niepokój o to, czy resort finansów nie będzie jednak oczekiwał obligatoryjnego prezentowania w ewidencjach VAT, a w konsekwencji również w JPK_VAT, szczegółowych danych o poszczególnych transakcjach. Przy założeniu, że organy stanęłyby na stanowisku, iż transakcji odpowiada każda pozycja na fakturze, podatnicy musieliby ujmować zarówno sprzedaż, jak i zakupy w relacji do poszczególnych pozycji. Głębsza analiza celu, w jakim jest prowadzona ewidencja, pozwala nam wysnuć wniosek, że zamieszczenie zbyt dużej ilości informacji (a tak stałoby się, gdyby zawierała ona dane każdej pozycji) i nadmierne ich rozdrobnienie (kilka pozycji może tworzyć jedną transakcję) mogłoby stanowić dodatkowe utrudnienie dla weryfikacji przez organy poprawności rozliczeń. To zaś mogłoby zostać uznane za sprzeczne z wymogami ustawy. Bezsprzecznym pozostaje natomiast, że od 2017 r. w ewidencji VAT obowiązkowo należy podawać NIP kontrahenta oraz numer dokumentu, który jest podstawą wpisu.

W pliku JPK_VAT od 2017 r. powinny znaleźć się (oprócz danych podatnika i opisu samego pliku JPK):

  1. Ewidencja sprzedaży: data sprzedaży, data wystawienia, dowód sprzedaży, nazwa kontrahenta, adres kontrahenta, pozycje kwotowe jak w deklaracji VAT-7: od K_10 do K_39, liczba wierszy sprzedaży, podatek należny;
  2. Ewidencja zakupu: data zakupu, adres dostawcy, numer dostawcy, dowód zakupu, data wpływu, pozycje kwotowe jak w deklaracji VAT-7: od K_42 do K_48, liczba wierszy zakupów, kwota podatku do odliczenia.

Warto również podkreślić, że JPK_VAT podlega uzgodnieniu z deklaracją VAT, stąd poszczególne pozycje kwotowe struktury są spójne z oznaczeniami deklaracji. Jak podkreśliło MF, kwoty w JPK_VAT raportowane są w złotych i groszach bez zaokrągleń.

informacja o prowadzonej ewidencji JPK_VAT powinna zostać przygotowana i przesłana w jednym pliku. Plik JPK_VAT nie może zostać  dostarczony na nośniku danych. Podatnik jest zobligowany do dostarczenia pliku w ramach komunikacji elektronicznej, z wykorzystaniem podpisu elektronicznego (przynajmniej w tej chwili). Wysyłając JPK_VAT, należy również pamiętać o rzetelnym prezentowaniu danych oraz o zachowaniu struktury i terminu wysyłki.

[1] Mali i średni przedsiębiorcy nie są obowiązani do składania informacji za miesiące, które przypadają od 1 lipca do 31 grudnia 2016 r., natomiast mikroprzedsiębiorcy nie są obowiązani do składania informacji za miesiące, które przypadają od 1 lipca 2016 r. do 31 grudnia 2017 r. (art. 6 ustawy nowelizującej).

Dla przypomnienia:

  • Za mikroprzedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: 1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz 2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 milionów euro.
  • Za małego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: 1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz 2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 milionów euro.
  • Za średniego przedsiębiorcę uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: 1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz 2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 milionów euro, lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 milionów euro.
Posted on
Posted in Rachunkowość, VAT